عقلانیت و فایرابند
پایان نامه
- وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
- نویسنده غلامحسین مقدم حیدری
- استاد راهنما حمیدرضا آیت اللهی سید حسن حسینی
- تعداد صفحات: ۱۵ صفحه ی اول
- سال انتشار 1390
چکیده
هیچ یک از فیلسوفان علم به اندازه فایرابند مسئله «عقلانیت نظریه های علمی» را مورد کنکاش قرار نداده است. از این رو آرای فایرابند در این حوزه از اهمیت ویژه ای برخوردار است. این رساله در وهله اول سعی دارد نشان دهد که فایرابند به چه مسائل و نکاتی درباره نگرش های موجود عقلانیت تفطن یافته است؟ به عبارت دیگر برداشت فایرابند از عقلانیت چیست و نقد های او بر آن کدامند؟ در مرحله بعد این نقدها دارای چه پیامدهایی هستند و چه حوزه هایی را به چالش می کشند؟ اما باید توجه کرد کسی که به نقد عقلانیت می پردازد خود در بازی عقلانیت قرار دارد از این رو استدلال و براهینش گرفتار پارادکس هایی است. یعنی او در استدلال های خودش از همان روش هایی استفاده می کند که به نقد آنها در قالب نظریه های رایج عقلانیت علمی می پردازد. از این رو در گام سوم سعی می کنیم پارادکس های فایرابند در استدلال هایش را نشان دهیم. در نهایت نیز با توجه به این بررسی ها تلاش می کنیم ایده نوینی از عقلانیت نظریه های علمی ارائه کنیم.
منابع مشابه
سرچشمه‌های معرفت‌شناسی آنارشیستی فایرابند
این مقاله از سه بخش تشکیل شده است. در بخش نخست، نظریه آنارشیستی فایرابند درباره معرفت به اجمال معرفی میشود. در این بخش توضیح داده میشود که چرا او مخالف پوزیتیویزم منطقی و فلسفة علمِ پوپر، لاکاتوش و حتی کوهن است و معتقد است که علم از سایر سنتهای شناختی برتر نیست. فایرابند تأکید میکند تنها اصل ابدی که میتوانیم از فعالیت واقعی علم استخراج کنیم این است: "هر چیزی امکانپذیر است". در بخش نخست، تم...
متن کاملروش شناسی فایرابند
«نقد روش» یکی از مهم‌ترین نقدهای فایرابند بر عقلانیت علمی است. فایرابند برای این ادعایش که هیچ یک از روش‌شناسی‌هایی که تا کنون برای علم مطرح شده موفق نبوده اند، با استمداد از مطالعات تاریخی برهان‌های توانمندی ارائه میکند. اما تأمل در براهین او علیه روش شناسی های معاصر نشانگر آن است که خود او از نوع ویژه‌ای از روش‌های برهانی، یعنی برهان خلف، استفاده میکند. ما در بخش نخست این مقاله سعی می‌کنیم ...
متن کاملموازین انسان‌گرایانه: گرانیگاهِ نسبی‌گراییِ فایرابند
نسبیگرایان قائلند که هیچ معیار مطلقِ عینیِ جهانشمولی وجود ندارد و بنابراین، همة داوریها زمینه‌محورند. ازاینرو، تمام امور ـ از امور مربوط به زیباییشناسی گرفته تا معارف بشری و حتی اصول اخلاقی ـ نسبیاند؛ یعنی، در نسبت با زمان، مکان و فرهنگی خاص معنا مییابند. ازاینرو، هر فردی/ سنتی هر کاری انجام دهد، بنا به بسترِ فرهنگی - اجتماعیِ خاصی که در آن قرار دارد، صائب و محِقّ است. پُلفایرابند، فیلسوف...
متن کاملعقلانیت شیعی و عقلانیت ارتباطی: تاملی در نتایج سیاسی
چه رابطه ای میان عقلانیت شیعی و عقلانیت ارتباطی می توان برگزار کرد که از یک سو پویایی تاریخی عقلانیت شیعی در شرایط سلطه عقلانیت مدرن بر جهان امروز تضمین گردد و از سوی دیگر چنین عقلانیتی با حفظ استقلال دینی خود بتواند در تعامل با عقلانیت های تاریخی غیر دینی قرار گیرد. به طور خاص دغدغه پژوهش این است که نتایج سازنده سیاسی هماهنگی عقلانیت شیعی با عقلانیت ارتباطی را مورد بحث قرار دهد. طی چندین گف...
متن کاملبازتولید عقلانیت و سنتهای عقلانیت ارﺗﺒﺎﻃﻲ در حوزه عمومی ایرانی
در اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺧﺼﻠﺘﻬﺎیﻋﻘﻼﻧ ﻴﺖ ارﺗﺒﺎﻃﻲ درﺣﻮزه ﻋﻤﻮﻣﻲ اﻳﺮاﻧﻲ ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻲ ﻗﺮار ﮔﻴﺮﻧﺪ. اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روﻳﻜﺮد ﻫﺎﺑﺮﻣﺎس ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ، ارﺗﺒﺎﻃﻲ را ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻋﺎﻣﻞ ﻳﺎﻓﺘﮕﻲ ﺣﻮز ة ﻋﻤﻮﻣﻲ و ﺗﺤﻮل از زﻳﺴﺖ ﺟﻬﺎن ﺳﻨﺘﻲ ﺑﻪ ﻣﺪرن ﻣﻲ در ﻧﻈﺮ ﮔﻴﺮد .ﺑ ﻪ ﻫﻤﻴﻦ زﻳﺴﺖ ﻣﻨﻈﻮر ﺟﻬﺎن اﻳﺮاﻧﻲ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻋﺎﻣﻞ ﻣﺆ ﺛﺮ در ﺗﺤﻮل از ﺳﻨﺖ ﺑﻪ ﻣﺪرﻧﻴﺘﻪ در اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻣ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﻲ ﮔﻴﺮد. ﺗﻮﺿﻴﺢ آﻧﻜﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﺔ ﺗﺎرﻳﺦ ، ﺗﺤﻮﻻت اﺟﺘ...
متن کاملعقلانیت هدف-وسیله، چارچوبی برای عقلانیت علم
مسئلة عقلانیت علم، نیازمند بستری برای طرح چیستی عقلانیت است تا در چهارچوب مفهومی از عقلانیت، بتوان چگونگی عقلانیت ماجرای علم را به تصویر کشید. نگارنده در این مقاله تلاش میکند تا با استفاده از مفهوم عقلانیت هدف ـ وسیله نشان دهد که چگونه می‌توان چنین بستری را فراهم آورد. برای این کار می‌بایست علم را به عنوان یک فرایند در نظر بگیریم که در آن با مفروض گرفتن اهدافی، می‌توان عقلانیت دست‌یابی به این...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
نوع سند: پایان نامه
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023